طبق مطالعات انجام شده در حوزه ی روانشناسی نوجوانان ، خلق و خوی نوجوانان با تغییرات بارزی همراه هستند . خلق و خو عبارت است از الگوی فکری ، احساسی و رفتاری به صورت منحصر به فرد در هر شخص است و شامل ویژگی های فردی می باشد که با آگاهی از آن ها می توان رفتار ، افکار و احساسات هر فردی را در اکثر زمینه ها پیش بینی نمود . طبق نظر روانشناس نوجوانان مرکز مشاوره می توان خصایص نوجوانان را به 5 گروه تقسیم کرد که عبارت اند از :
1) برون گرایی :
برون گرایی در نوجوانان که با خونگرمی ، پر حرفی ، ماجراجویی ، هیجان ، شور و شوق و پر انرژی بودن مشخص می شود . و اگر در نقطه مقابل آن یعنی درون گرایی قرار گیرد با گوشه گیری ، کم حرفی ، سرد بودن و … همراه خواهد بود و حتی ممکن است که حد واسط میان این دو حالت برون گرایی و درون گرایی باشد .
2) توافق پذیری :
مشاور نوجوان مرکز مشاوره نوجوان از بعد توافق پذیری نوجوانان به دلسوز و مهربان و انعطاف پذیر بودن اشاره می کند و یا در نقطه مقابل آن فردی شکاک ، یک دنده و انعطاف نا پذیر و … می باشند .
3) تعهد پذیری :
دکتر روانشناس بیان می کند که نوجوانان با قابلیت تعهد پذیری و وظیفه شناسی به صورت هدف گرا ، برنامه ریزی ، وقت شناسی ، سخت کوشی و پشتکاری همراه هستند که احتمال موفقیت فرد در مسیر زندگیش بیشتر می باشد .
4) بی ثباتی احساسی عاطفی :
دکتر مشاور نوجوان عقیده دارد که بی ثباتی احساسی و تاثیر پذیری همراه احساسات منفی نظیر اضطراب ، خشم ، خصومت و… در نوجوانان همراه می باشد و همچنین زود رنجی و ایراد گیر بودن نیز می تواند همراه آن باشد .
5) باز بودن :
ویژگی باز بودن در نوجوانان تعیین کننده میزان آمادگی و پذیرش فرد برای چیز های تازه و جدید ، آموزش ، نو آوری می باشد و بر عکس آن فردی محافظه کار ، بسته و از هر تغییری گریزان هستند .
مشکلات رایج دوران نوجوانی از دیدگاه مشاور روانشناس نوجوان مرکز روانشناسی انتخاب نو چیست ؟
طبق مطالعاتی که اریکسون داشته و تحقیقات او در زمینه مراحل رشد فردی دوره نوجوانی را با عنوان هویت در برابر گم‌گشتگی و سردرگمی معرفی می کند . دوره نوجوانی به عنوان دوره بلوغ که فرد با تغییرات بسیاری رو به رو می شود و آگاهی والدین از این دوران رشد می تواند کمک بزرگی به نوجوانان فراهم آورد . مشاور نوجوان انتخاب نو مشاوره نوجوان و مشاوره خانواده را به عنوان راه حل مناسب جهت حمایت والدین از فرزندانشان معرفی می کند . در ادامه به برخی از مشکلاتی که نوجوانان با آن ممکن است همراه باشند اشاره می کنیم که عبارت اند از :
1) استرس و اضطراب در نوجوانان :
نوجوانانی که با استرس همراه هستند معمولا گوشه گیر ، کج خلق و آشفته هستند و به راحتی عصبانی می شوند این استرس و اضطراب را در رفتار نوجوانان نیز می توان مشاهده کرد برای مثال تغییر در عادات خواب و غذا خوردن و همچنین رفتار هایی از قبیل ناخن جویدن و بی قراری را نیز مشاهده کرد . استرس و اضطراب موجب بی دقتی ، حواس پرتی ، عدم توانایی در تمرکز را به همراه داشته باشد . اما به نظر روانشناس مشاور نوجوان استرس ممکن است ناشی از بسیاری دلایل باشد که چند مورد از آن ها را معرفی می کنیم که عبارت اند از :
· استرس به دلیل شرایط تحصیلی و کنکور
· استرس به خاطر تغییرات جسمانی در دوران نوجوانی
· استرس به دلیل شرایط خانوادگی
· استرس به خاطر مشکلات مالی
· استرس به دلیل روی دادن اتفاق های ناگوار و ناگهانی
· عدم توانایی در مدیریت زمانی و روابط و …
برای مدیریت و کنترل استرس در نوجوانان حمایت والدین مورد نیاز است و همچنین خواب کافی و رژیم غذایی سالم و صحبت در رابطه با مسائل استرس زا همگی در کاهش استرس آن ها نقش دارند . وجود اختلال اضطراب در نوجوانان نیازمند بررسی و تشخیص متخصص روانشناس نوجوان می باشد تا روش های مناسب درمانی به نوجوانان جهت بهبود وضعیت روانی آن ها انجام می شود .
2) هویت فردی :
مهم ترین نیاز روانی نوجوان جستجو برای هویت فردی می باشد و رفتار آن ها پیوسته در حال تغییر است و عوامل ارثی ، دوران کودکی ، خانواده و جامعه در نحوه شکل گیری هویت او نقش دارند و باید به این موضوع تاکید کرد که شکل گیری هویت یک روند تدریجی می باشد و تمامی جنبه های آن با هم در یک راستا رشد می کنند . مهم ترین عواملی که در شکل گیری شخصیت نقش دارند عدم واگذاری وظایف تمام و عیار به آن ها , عدم کنترل و محدودیت شدید می تواند نقش داشته باشد . در این دوران فرد بی تابی بسیار در بزرگ و بالغ شدن دارد ولی در نا خود آگاه خود می داند که مهارت کافی در برخورد با مشکلات را ندارد . در مرحله بعد نوجوان سعی می کند تا از والدین فاصله گرفته تا فردیت خود را کشف کند و بعد از با شکل گیری هویت به این درک می رسد که نیاز به برقراری ارتباط با دیگران دارد و در نهایت در اواخر نوجوانی فرد خود را می شناسد و ارزش هایش شکل گرفتند و اهداف خود را می شناسد .
3) عدم توانایی در ارتباط صحیح با دیگران :
فشار های روانی ناشی از این دوران سبب به هم خوردن ارتباط او با خانواده ، دوستان و افراد دیگر می شود به همین دلیل آموزش مهارت های لازم جهت برقراری ارتباط صحیح و مشاوره خانواده توسط مشاور خانواده جهت حل تعارضات خانوادگی سودمند خواهد بود .
نویسنده : پریا موسوی
شماره تلفن :
22593216
22795735
